Güneş Enerji Sistemlerinin Kalbi Solar inverterlerdir diyebiliriz. Sistemi oluşturan kablolarda veya panellerde oluşabilecek sorunlar üretiminizi aşağı yönlü etkiler ama inverter bozulduğunda tamir edilene kadar üretim kaybı yaşarsınız. Bu noktada dikkat edilmesi gereken konuların başında Kalite ve satış sonrası destek gelmektedir. Her konuda olduğu gibi Güneş Enerji Sistemlerinde de “ucuz etin yahnisi yavan olur” diyebilirim . Tabiki herşey dönüp dolayıp para konusuna gelmekte ancak sizin senaryonuza ( Güneş enerjisinden ne şekilde yararlanmak istemenize) göre Fiyat/Performans oranı yüksek ürünleri tercih etmek amacımız olmalıdır. Bu yazımın amacı, Şebeke bağlantılı (on grid) yada bağlantısız(off grid) inverter daha iyidir demek değildir , kullanım amacınıza en uygun cihaz sizin için en doğru cihaz tipidir.
İlk yatırım maliyeti
işin içerisine akülerin girmesiyle birlikte ongrid sistemlere göre daha fazladır.
Sistem tasarımı
şebeke bağlantılı inverterler de daha kolaydır çünkü ihtiyacın çok artması durumunda gerek duyulan ekstra güç şehir şebekesinden alınacaktır.
Bakım
özellikle akülü sistemlerde daha fazla olacaktır. Tasarım ömrü 10 yıl 12 yıl olarak belirtilen birçok tip akü (kullanım şeklinize de bağlı olarak ) birkaç yılda bir değiştirilmek zorunda kalınacaktır. Özellikle küçük( Ah) akü havuzunuza (battery bank) çok yüksek akım çeken yükler bağlanırsa akülerinizin ömürleri daha da azalacaktır.
Kurulum
konuda şunu özellikle belirtmek isterim ki her iki sistemin kurulumuda (herşeyi layıkıyla yapmak isterseniz) zordur. Basite indirgememek gerekir ,şebeke bağlantılı sistemlerde diğerine nazaran daha kolay olacaktır. Özellikle Çatı pazarı için beklentilerimizin olduğu bu dönemde “ben yaptım oldu” kurulumlarından uzak durmak gerekir.
Toplam Sistem verimi
Şebeke Bağlantılı güneş enerji sistemlerinde daha yüksektir çünkü dönüşümler DC den AC ye olur ve biter , kablo kayıpları çalışma voltajlarının yüksek olmasından dolayı düşüktür, akü doldurmak için AC den DC ye bir çevrim yoktur vb.
Çıkış Gücü Verebilme Oranı
ongrid yapıda tamamı aktif güç(W) olarak vermeye ayarlıdır1000W denilen ürün çıkışında 1000W verebilir.(bu ayarlar değiştirilebilir)ancak offgrid yapı ise çıkış gücünün içerisinde aktif ve reaktif gücü birlikte barındırır. (VA) örneğin etiketinde 1000VA yazan bir offgrid yaklaşık 800W gibi aktif bir güç üretir ( aktif güç = işi gerçekten yapan güç ). Ürün satın alırken 5000VA inverter aslında 4000W olduğu unutulmamalıdır.
Şebeke olmadan çalışabilme
Ongrid inverter şebekeye mutlak ihtiyaç duyarlar şebeke bir jeneratör de olabilir bir offgrid inverter çıkışı da olabilir ama mutlaka olmalıdır. Bulutsuz bir hava herşey üretime elverişli ama şebeke yoksa sistem çalışmayacaktır. Şebeke bağlantısız sistemin amacı sanki her zaman güneş varmış gibi gündüz depolanan enerjinin gecede kullanılmasıdır. Bir tekneniz ,karavanınız veya çok uzaklarda şebekenin olmadığı dağ eviniz varsa bu durumda sizin için uygun cihaz olacaktır
Enerji Fazlasının Satışı
Özellikle Çatı Güneş Enerji Sistemlerinde artık mümkündür. Bu yapıda normalde ongrid sistem kullanılır ancak çift yöne çalışabilen offgrid (bazı cihazlar sadece şebekeden aküleri doldurabilir ancak üretim fazlasını şebekeye basamaz ) .Enerji satışı şuan size cazip gelmiyor olabilir ancak ilerde şartlar değiştiğinde elinizdeki inverterden yararlanmak için çift yönlü çalışabilen bir cihaz almanızı öneririm
Hesaplanandan fazla yük bağlandığında
offgrid sistem belli bir süre sonra iflas bayrağını çeker , hesaplama çok önemlidir hangi yük kaç wattlık ,anlık yüksek güç çekiyor mu ? günde kaç saat çalışacak bunların hepsi en ince ayrıntısıyla hesabın içerisine katılmalıdır. Örneğin hesapta olmayan bir kettle veya ısıtıcı takmanız her şeyi altüst edebilir.
Kritik Yüklerin beslenmesi
şebeke bağlantısız sistemler ups fonksiyonu sayesinde kesintisiz olarak görevlerini yerine getirebilirler .Burada ayrıca önemli olan nokta ; yük cinsleridir , örneğin lineer olmayan yüklerin çokça bağlanması da offgrid sistemlerin çalışmalarını durdurmasına neden olabilir.Mesela anahtarlamalı güç kaynağı (SMPS) içeren devreler bilgisayar ,monitör ,printer vb.) ürün kullanım kitapçığında bakılması gereken “ tepe faktörü” (crest factor) değeridir. Crest faktör temelde tepe akım değerinin rms akım değerine oranıdır.