Elektrikli araçlar konusunda sürekli teknolojik gelişmeler yaşanırken, menzil artışları , şarj süresinin kısalması, güneş paneli entegrasyonu vb. Dikkatlerden kaçan bir nokta deprem ile birlikte tekrar ön plana çıktı; acaba elektrikli otomobiller powerbank olabilir mi? Cevabı hemen verelim “evet” Bir elektrikli araç teknoloji olarak uygunsa, aracın dışına enerji verebilen bir enerji kaynağı olabilir. Teknolojik uygunluk dediğimiz konuyu açalım biraz;
Elektrikli otomobiller için aşağıdaki teknolojilerle donatılmış ise, araçtan evimizin enerjisini sağlayabiliriz. Elektrikli araçlar diğer bir elektrikli arabanın bataryasını şarj edebilir. Enerji satış fiyatları yüksek olduğu saatlerde araçtan şebekeyi dahi besleyebilirsiniz. Veya deprem bölgesi özelinde söylersek; arabanın üzerinden 220Volt alıp bir ısıtıcıyı çalıştırabilir ve diğer elektrik ihtiyacını da karşılayabilirsiniz.
V2X teknolojilerini tanıyalım
Araçtan Şebekeye (V2G) – Şebekedeki enerji talebini karşılamak için araçta depolanan elektrik enerjisi şebekeye aktarılabilir.
Araçtan eve (V2H) – Evdeki elektrik kesintisinde eve bağlanan araba evin enerjisini arabanın depoladığı elektrik enerjisi ile sağlar.
Araçtan araca (V2V) – Elektrikli araçtaki enerjiyi, diğer bir elektrikli aracı doldurmak için kullanılır.
Araçtan yüke (V2L) – Elektrikli araçtaki enerjiyi 220V AC olarak bir dönüştürücü kullanmadan enerjiyi kullanmamızı sağlar.
V2G – (Vehicle-To-Grid)
V2G (Vehicle-to-Grid), elektrikli araçların şebekeyle entegre edilerek, şebekeye enerji sağlama veya şebekeden enerji çekme amacıyla kullanılan bir teknolojidir. Bu teknoloji, özellikle yenilenebilir enerji kaynaklarından gelen enerjinin arzının dalgalı olması nedeniyle, enerji şebekelerinde esneklik sağlamak amacıyla geliştirilmiştir.
V2G teknolojisi, bir enerji yönetim sistemi (EMS) aracılığıyla çalışır. EMS, araçların bataryalarının şarj seviyesini, enerji talebini, kullanıcının tercihlerini ve şebeke durumunu izleyerek, araçların şebekeye bağlı olarak nasıl kullanılacağına karar verir.
V2G, iki yönlü bir enerji akışıdır. Bu nedenle, elektrikli araçlar, şebekeye enerji sağlayabilirken, aynı zamanda şebekeden de enerji çekebilirler. Şebekeye enerji sağlamak için, araçların bataryaları, şebeke talebinin arttığı dönemlerde (örneğin, aşırı sıcak havalarda, yoğun saatlerde vb.) şebekeye enerji sağlar. Şebekeden enerji çekmek içinse, araçların bataryaları, şebeke talebinin düşük olduğu dönemlerde (örneğin, gece veya hafta sonları gibi) şebekeden enerji çeker.
V2G teknolojisi, enerji şebekelerinde esneklik sağlar ve şebekeye enerji sağlayarak, enerji şebekesinin stabilitesini artırabilir. Ayrıca, bu teknoloji, enerji şebekelerindeki yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını artırarak, fosil yakıt kaynaklı enerji üretimine olan bağımlılığı azaltabilir.
V2H – (Vehicle-To-Home)
V2H (Vehicle-to-Home), elektrikli araçların evlerle entegre edilerek, evlere enerji sağlama veya evlerden enerji çekme amacıyla kullanılan bir teknolojidir. V2H, elektrikli araçların bataryalarını, evlerin enerji ihtiyacını karşılamak için bir enerji depolama cihazı olarak kullanır.
Bu teknolojinin temel amacı, elektrik kesintilerinde veya acil durumlarda evlere güç sağlamaktır. V2H teknolojisi, bir dönüştürücü aracılığıyla çalışır. Bu dönüştürücü, elektrikli aracın doğru voltaj ve frekansta ev elektrik şebekesine bağlanmasını sağlar.
V2H sistemi, evin elektrik şebekesiyle senkronize edilir. Bu sayede, elektrikli araç bataryaları, evin enerji talebini karşılamak için kullanılır. Elektrik kesintisi durumunda, evdeki cihazlar ve aydınlatmalar, aracın bataryasından beslenerek çalışabilir.
V2H teknolojisi, aynı zamanda, evdeki enerji ihtiyacının daha yüksek olduğu dönemlerde (örneğin, sıcak yaz günlerinde klimanın çalıştırılması gibi) elektrik şebekesi üzerinden evin enerji ihtiyacını karşılamak için aracın bataryasını kullanabilir. Bu sayede, ev sahipleri enerji maliyetlerini düşürebilirler.
V2H teknolojisi, evlerin enerji tüketimini yönetebilmelerini sağlayarak, evlerin daha enerji verimli hale gelmesine yardımcı olur. Ayrıca, yenilenebilir enerji kaynaklarından gelen enerjinin depolanmasına olanak sağlayarak, enerji şebekelerinin daha sürdürülebilir hale gelmesine katkı sağlar.
V2V (Vehicle-to-Vehicle)
V2V (Vehicle-to-Vehicle) şarj teknolojisi, elektrikli araçların birbirleri arasında enerji transferi yapmasına izin veren bir teknolojidir. Bu teknolojide, bir araçtaki batarya enerjisi, diğer bir araçtaki batarya tarafından kullanılabilir.
V2V şarj, iki ana yöntemle gerçekleştirilebilir: Manyetik Rezonans ve Endüktif Şarj. Manyetik rezonans, yüksek frekanslı manyetik alanlar aracılığıyla enerji transferi sağlar. Endüktif şarj ise, manyetik alanların kullanılmasıyla gerçekleştirilen bir enerji transfer yöntemidir.
V2V şarj teknolojisi, özellikle acil durumlarda veya araç bataryalarının şarj olma noktasına yakın olduğu durumlarda oldukça yararlıdır. Araçların birbirleriyle enerji transferi yaparak bataryalarının ömrünü uzatabilirler. Ayrıca, V2V teknolojisi sayesinde elektrikli araçların bataryalarını dışarıdan şarj istasyonlarına gitmeden birbirleri arasında şarj edebilmeleri mümkün hale gelir.
Ancak V2V şarj teknolojisi henüz gelişme aşamasındadır ve ticari olarak kullanıma hazır değildir. Araştırmalar devam etmektedir ve gelecekte daha sık kullanılan bir teknoloji olması beklenmektedir.
V2L (Vehicle-to-Load)
V2L (Vehicle-to-Load) teknolojisi, elektrikli araçların bataryalarından harici cihazlara enerji sağlamasına olanak sağlayan bir sistemdir. Bu sistem, araç bataryalarındaki doğru voltaj ve akımın uygun bir inverter kullanarak enerji transferi gerçekleştirilir.
V2L teknolojisi, özellikle acil durumlarda veya doğal afetler sırasında, ev ve işletmelerin acil enerji ihtiyacını karşılamak için kullanılabilir. Ayrıca, kamp ve açık hava etkinlikleri gibi faaliyetlerde de enerji kaynağı olarak kullanılabilir. Bu sayede, araçların sadece seyahat için değil, aynı zamanda günlük yaşamda da kullanımı mümkün hale gelir.
V2L teknolojisi, araç bataryalarının daha verimli bir şekilde kullanılmasına olanak tanır ve böylece araçların sürdürülebilirliğine katkıda bulunur. Ayrıca, enerji tüketimini optimize ederek, güç ağlarının yükünü azaltır ve çevresel etkileri en aza indirir.
Bu nedenle, V2L teknolojisi, elektrikli araçların yaygınlaşmasıyla birlikte, gelecekte daha sürdürülebilir bir enerji tüketimine doğru ilerlememize yardımcı olacak önemli bir teknolojidir.
V2X Teknolojisine Sahip Elektrikli Araç Markaları ve Modelleri
Elektrikli araçların sayısının her geçen gün artmasıyla birlikte, V2X teknolojisi de giderek daha fazla dikkat çekiyor. V2X, araçların birbiriyle, elektrik şebekesiyle ve evinizle iletişim kurmasını sağlayan bir teknolojidir. Bu teknolojinin kullanımı, araçların daha akıllı ve güvenli olmasını sağlar.
İşte V2X teknolojisine sahip farklı elektrikli araç markaları ve modelleri:
- Nissan Leaf
Nissan Leaf, 7kW DC’ye kadar V2H ve V2G özelliklerine sahip bir araçtır. V2H, aracın evinizdeki bir priz aracılığıyla evinize enerji sağlamasını sağlar. V2G ise aracın şebekeden enerji almasının yanı sıra, enerjiyi geri vermesini de sağlar. Bu özellikler sayesinde, Nissan Leaf sahipleri araçlarını evlerinde bir enerji kaynağı olarak kullanabilirler.
- Audi Q4 e-tron
Audi Q4 e-tron, V2H ve V2G özellikleri duyurulmuştur. Ancak henüz bu özelliklerin kapasitesi hakkında net bir bilgi bulunmamaktadır.
- BYD ATTO 3
BYD ATTO 3, 3.3kW AC V2L özelliğine sahiptir. Tip2 dış bağlantılarıyla birlikte gelir.
- CUPRA Born 170 kW – 77 kWh
CUPRA Born 170 kW – 77 kWh, V2H ve V2G özellikleri duyurulmuştur, ancak kapasiteleri hakkında bilgi bulunmamaktadır.
- Hyundai IONIQ serisi
Hyundai IONIQ serisi, V2L özellikleri ile birlikte gelir. Tip2 dış bağlantılarıyla birlikte gelir.İç bağlantılarında güç soketi kullanılır. Bu seride yer alan modeller şunlardır:
Hyundai IONIQ 6 Uzun Menzilli 2WD, Uzun Menzilli AWD, Standart Seri 2WD
Hyundai IONIQ 5 Uzun Menzilli 2WD, Uzun Menzilli AWD, Standart Seri 2WD
- Kia Niro EV
Kia Niro EV, V2L özellikleri ile birlikte gelir. İç bağlantılarında güç soketi kullanılır. Bu seride yer alan modeller şunlardır:
Kia EV6 Standart Aralık 2WD, Uzun Menzilli 2WD, Uzun Menzilli AWD, GT
- Lucid Air
Lucid Air, V2L, V2H ve V2G özellikleri duyurulmuştur, ancak kapasiteleri hakkında bilgi bulunmamaktadır.
Bu seride yer alan modeller şunlardır:
Lucid Air Pure, Dream Sürümü R, Dream Sürümü P, Grand Touring, Touring
- MG
MG, 2.2kW AC V2L özelliğine sahiptir. Tip2 dış bağlantılarıyla birlikte gelir.
Bu seride yer alan modeller şunlardır:
MG MG4 Electric 64 kWh, Electric 51 kWh,
MG ZS EV Standard Range, Long Range
MG MG5 Electric Standard Range, Long Range
MG Marvel, 2.4kW AC V2L özelliğine sahiptir. Tip2 dış bağlantılarıyla birlikte gelir.
Bu seride yer alan modeller şunlardır:
MG Marvel R, Performance
- Polestar
Polestar V2L,V2H ve V2G teknolojilerini duyurmuştur fakat kapasiteleri hakkında bilgi bulunmamaktadır. Bu seride yer alan modeller şunlardır:
Polestar 3 Long Range Dual motor, Performance
- Skoda Enyaq
Skoda Enyaq V2H ve V2G teknolojilerini duyurmuştur fakat kapasiteleri hakkında bilgi bulunmamaktadır.
Skoda Enyaq IV 80, IV RS, Coupe IV 80, Coupe IV RS
- XPENG
XPENG, 3.3kW AC V2L özelliğine sahiptir. İç bağlantılarında güç soketi kullanılır. Tip2 dış bağlantılarıyla birlikte gelir.
XPENG P7 RWD Long Range, Wing Edition ve AWD Performance
XPENG G9 RWD Standard Range, Long Range ve AWD Long Range
- Volkswagen
Volkswagen aşağıdaki modellerinde, V2H ve V2G teknolojilerini duyurmuştur fakat kapasiteleri hakkında bilgi bulunmamaktadır.
Volkswagen ID. Buzz Pro
Volkswagen ID.4 Pro, Pro Performance, GTX
Volkswagen ID.5 Pro, Pro Performance, GTX
- Volvo
Volvo, V2L,V2H ve V2G teknolojilerini duyurmuştur fakat kapasiteleri hakkında bilgi bulunmamaktadır.
Volvo EX90 Twin Motor, Volvo EX90 Twin Motor Performance
(45 farklı elektrikli araç markası ve 286 tane elektrikli araç incelenmiştir.)
Kaynak : https://ev-database.org
V2X Teknolojisine Sahip Bazı Araçların Fiyatları
MODEL | BAĞLAYICI TİPİ | V2G | V2H | V2L | FİYAT |
NİSSAN ZE1 | Chademo | EVET | EVET | HAYIR | 36040$ |
MİTSUBİSHİ PHEV | Chademo | EVET | EVET | HAYIR | 39845$ |
HYUNDAİ İQONİK 5 | CCS | HAYIR | HAYIR | EVET 3.6Kw | 45500$ TL + 691€ |
KİA EV6 | CCS | HAYIR | HAYIR | EVET 3.6Kw | 48.700$ |
BYD ATTO 3 | CCS | HAYIR | HAYIR | EVET 3.2Kw | 47900$ |
BYD HAN EV | CCS | HAYIR | HAYIR | EVET 3.2Kw | 32.600$ |
Ford F-150 Lightning | CCS | (TBC) | EVET | EVET 9.6Kw | 55.974$ |
MG ZS EV (2022) | CCS | HAYIR | HAYIR | EVET 2.2Kw | 30495£+ V2L Adaptör fiyatı |
VW ID Models | CCS | HAYIR; (TBC) | HAYIR (TBC) | EVET (TBC) | YOK |
Kaynak :https://www.renewwisconsin.org/wp-content/uploads/2022/06/Francisco-Sayu_-2022-MREA-Workshop_V2G.pdf
V2X Teknolojisine Ait Elektrikli Araç Şarj Cihazları
Şarj Cihazı Modeli | Bağlantı Tipi | Güç | Akım | Voltaj | Fiyat |
Wallbox Quasar | CHAdeMO | 7.4 kW | 6A to 32A | 150-500 V (DC) | 5.999-7.247 Euro |
Wallbox Quasar 2 | CCS | 11.5 kW | 48A | N/A | N/A |
Rectifier Technologies Highbury | CHAdeMO ve CCS | 7 kW – 11 kW(46A) | N/A | N/A | N/A |
Emporia V2X | CCS Type 1 connector | 11.52 kW | 40A | 0-450V (DC) | N/A |
Delta V2H bidirectional charger | N/A | 10 kW | 33.3A | 50 to 500 V (DC) | N/A |
Autel MaxiCharger V2X | CCS1 or CHAdeMO | 7/12kW | 40A @ 300V | 150V DC-950V DC (CCS1), 150V DC-500V DC (CHAdeMO) | N/A |
Ford Charge Station Pro | N/A | 19.2 kW (240V) | 80A | N/A |
Elektrikli Araç Şarj Fişleri
İki tür AC fişi vardır:
Tip 1, tek fazlı bir fiştir ve Amerika ve Asya’daki elektrikli araçlar için standarttır. Aracınızın şarj gücüne ve şebeke kapasitesine bağlı olarak aracınızı 7,4 kW’a kadar bir hızda şarj etmenizi sağlar.
Tip 2 fişler, üç fazlı fişlerdir ve akımın geçmesine izin veren üç ek kabloya sahiptir. Doğal olarak, aracınız daha hızlı şarj edilebilir. Evde, en yüksek şarj gücü oranı 22 kW iken, halka açık şarj istasyonları yine aracınızın şarj gücüne ve şebeke kapasitesine bağlı olarak 43 kW’a kadar şarj gücüne sahip olabilir.
DC şarj için iki tip fiş mevcuttur:
CHAdeMO: Bu hızlı şarj sistemi Japonya’da geliştirildi ve çok yüksek şarj kapasitelerine ve çift yönlü şarja imkân verir. Şu anda Asyalı otomobil üreticileri, CHAdeMO fişiyle uyumlu elektrikli otomobiller sunma konusunda liderlik yapıyor. 100 kW’a kadar şarj imkânı mevcuttur.
CCS: CCS fişi, hızlı şarj amacıyla iki ek güç kontağına sahip tip 2 fişin geliştirilmiş bir versiyonudur. AC ve DC şarjı destekler. 350 kW değerine kadar şarj imkânı mevcuttur.
Özet olarak:
• İkisi AC (tip 1 ve 2) ve ikisi DC (CHAdeMo ve CCS) olmak üzere dört tip fiş mevcuttur.
• Tip 1, Amerikan araçları için yaygındır, tek fazlı bir fiştir ve 7,4 kW’a kadar bir hızda şarj edebilir.
• Tip 2, 2018’den itibaren Avrupa ve Asya araçları için standarttır, üç fazlı bir fiştir ve 43 kW’a kadar bir hızda şarj edebilir.
• CCS, iki ek güç kontağına sahip tip 2’nin bir sürümüdür. Çok hızlı şarj imkânı sağlar.
• CHAdeMO, Asya otomobillerinde bulunabilir ve yüksek şarj kapasitelerinin yanı sıra çift yönlü şarj sağlar.
Kaynak: https://www.wallboxtr.com/tr/blog/elektrikli-arac-ev-sarj-konektoru-turleri-bilmeniz-gerekenler.html